Op 17 december 2020 heeft de ESMA haar tweede verslag over de clearing-oplossingen voor pensioeninstellingen in het kader van EMIR uitgebracht.
Vanaf het begin van de EMIR-verordening betreffende OTC-derivaten, centrale tegenpartijen en transactieregisters, waren de enorme moeilijkheden die verplichte clearing met betrekking tot pensioeninstellingen zou opleveren, duidelijk. Het verbaasde dan ook niemand dat op grond van artikel 89, lid 1, van EMIR pensioeninstellingen uiteindelijk van de clearing-verplichting werden uitgesloten en aan een overgangsperiode van drie jaar werden onderworpen.
Het probleem met pensioeninstellingen en verplichte clearing
EMIR stelt clearing verplicht voor bepaalde soorten tegenpartijen en met betrekking tot bepaalde soorten derivaten. Daarnaast zijn financiële tegenpartijen en niet-financiële tegenpartijen onderworpen aan risico-beperkende maatregelen, waaronder de storting van variation margin. Variation margin is het onderpand in contanten dat door een tegenpartij wordt gesteld of geïnd om de resultaten van de dagelijkse waardering tegen marktwaarde weer te geven.
Zoals EMIR onderkent, is de belangrijkste uitdaging om clearing verplicht te stellen voor entiteiten die pensioenregelingen uitvoeren, dat het verplicht clearen van OTC-derivatencontracten door deze entiteiten ertoe zou leiden dat zij een aanzienlijk deel van hun activa in contanten zouden moeten aanhouden. Zij dienen te voldoen aan de doorlopende margin-vereisten van Central Counterparties (CCP) die contanten vereisen voor het storten van variation margin. Dit staat op gespannen voet met de beleggingsvoorkeuren van de meeste pensioenfondsen. In de huidige situatie zijn liquide middelen duidelijk niet de beleggingscategorie die de voorkeur geniet.
Positie van Nederlandse pensioeninstellingen
Nederlandse pensioeninstellingen vormen een goede afspiegeling voor de pensioenfondssector in de EU per eind maart 2020, aangezien uit cijfers blijkt dat zij goed waren voor 70-80% van het nominale bedrag aan derivaten van alle pensioenfondsen in de EU. Structureel gezien zijn de verplichtingen van de Europese pensioeninstellingen langlopend: 50 jaar en langer met een gemiddelde looptijd van ongeveer 25-30 jaar (langer dan bijvoorbeeld de pensioenfondsen in de VS), gekoppeld aan rentevoeten en/of inflatie. Om hun verplichtingen af te dekken, beleggen pensioeninstellingen doorgaans in staatsobligaties van hoge kwaliteit. De meest genoemde reden voor het gebruik van OTC-derivaten door pensioeninstellingen is het ontoereikende aantal emissies van langlopende obligaties van hoge kwaliteit die het vermogen van de pensioenregelingen in de EU om de renterisico's adequaat te beheren, beperken. Zowel in de beleggingscategorieën staatsobligaties als bedrijfsobligaties, ontbreekt het aan schaal en beschikbaarheid.
EMIR REFIT
Verordening (EU) 2019/834 (hierna "EMIR REFIT") is op 17 juni 2019 in werking getreden en heeft een aantal wijzigingen in EMIR geïntroduceerd, waaronder een verder uitstel van de vrijstelling van de clearing-verplichting voor pensioeninstellingen. Zoals gezegd werd dit uitstel toegekend vanwege de problemen die pensioeninstellingen zouden ondervinden om liquide middelen te verschaffen voor het afstorten van variation margin in verband met geclearde OTC-derivatencontracten.
Vorig jaar heeft EMIR REFIT de tijdelijke vrijstelling van de clearing-verplichting voor pensioeninstellingen verder verlengd tot juni 2021. Om de vooruitgang te monitoren die de verschillende betrokken actoren hebben geboekt bij het zoeken naar mogelijke clearing-oplossingen voor pensioenregelingen tegen die datum, heeft ESMA de opdracht gekregen om een jaarlijks verslag op te stellen als input voor het verslag van de Europese Commissie over de clearing-oplossingen voor pensioeninstellingen. Het tweede verslag zal als input dienen voor het volgende verslag van de Commissie.
Deze verlenging gaat echter hand in hand met de doelstelling van de EMIR REFIT om er ook voor te zorgen dat de relevante belanghebbenden vooruitgang boeken bij het aanpakken van deze uitdagingen en ervoor te zorgen dat pensioeninstellingen hun OTC-derivatencontracten zo snel mogelijk kunnen clearen. In het kader van deze laatste doelstelling bepaalt de EMIR REFIT dat de ESMA, in samenwerking met de Europese Bankautoriteit (EBA), de Europese Autoriteit voor verzekeringen en bedrijfspensioenen (EIOPA) en het Europees Comité voor systeemrisico's (ESRB), elk jaar zolang de vrijstelling nog van toepassing is, een verslag moet opstellen dat als input dient voor het verslag van de Commissie zelf. In dit verslag wordt beoordeeld of er levensvatbare technische oplossingen zijn ontwikkeld voor de door pensioeninstellingen te stellen zekerheden in contanten voor het afdekken van variation margin, en of er maatregelen nodig zijn om andere technische oplossingen te vergemakkelijken.
CACEIS is een wereldspeler met een internationale wereldwijde dekking: aansluiting op meer dan 60 cash- en derivatenmarkten, en dekking van 85 landen voor de bewaring van activa
Multi-Asset Class Offering: alle futures en opties op aandelen, indexen, vastrentende waarden, grondstoffen, enz.
Global Clearing Member (GCM) op de belangrijkste markten (Eurex, LCH, ICE, enz.)
Dankzij onze "follow-the-sun"-opzet kunnen wij onze cliënten 24 uur per dag ondersteuning bieden
Wij bieden aangepaste diensten voor collateral management:
Financieringsoplossingen, waaronder de omzetting van onderpand in contanten via effectenleningen, REPO's of kredietlijnen
Onderpandbeheer voor zowel geclearde als niet-geclearde OTC-producten
Voor niet-geclearde OTC-producten, intraday initiële marge en dagelijks variatiemargebeheer, met inbegrip van FX-beheer. Mogelijkheid om per cliënt/fonds gescheiden rekeningen in onze boeken te openen voor onderpand
Voor geclearde OTC-producten, verwerking van initiële marge en margeverzoeken van CCP's/clearing brokers
